In gesprek met Eva van Donkelaar

Over haar persoonlijke levenspad en de ACT methodiek als oplossing

Eva van Donkelaar, geboren in Spanje maar opgegroeid in Dordrecht, is moeder van vier kinderen en woonachtig in Maastricht. Na haar afstuderen in de neuropsychologie heeft ze haar promotietraject aan de Universiteit Maastricht, faculteit Health, Medicine and Life Sciences, succesvol afgerond. Na jaren gewerkt te hebben in de onderzoekswereld werd het echter tijd voor iets nieuws. Vandaag de dag vervult Eva de rol als praktijkondersteuner ggz bij een huisartsenpraktijk in Maastricht, waar haar kennis van de ACT methodiek goed van pas komt.

Huisje, boompje, beestje

Opgroeien volgens het ‘huisje, boompje, beestje’ ideaal was bij Eva niet van toepassing. Ze is in haar leven genoeg hobbels tegengekomen. Hobbels die haar uiteindelijk intrinsiek gemotiveerd hebben om zich verder te verdiepen in het stukje gezondheid én die haar aan het einde van de rit sterker hebben gemaakt. “Ik heb zelf ook sombere periodes meegemaakt. Na het overlijden van onze dochter vlak na haar geboorte hadden we veel verdriet en gingen we door een moeilijke fase. Hierdoor heb ik jaren later nog een langere periode thuisgezeten omdat ik mij mentaal minder stabiel voelde en minder goed in mijn vel zat. Ik zag het ook al een tijdje niet meer zitten in de onderzoekswereld en op een gegeven moment kwam ik terecht in een vicieuze cirkel.” In een later stadium heeft Eva een tijdje samengewerkt met een psychiater, in wiens praktijk ze werd gewezen op ACT als waardevolle psychologische tool voor haar professionele toekomst als psycholoog.
Tijdens haar functie als tweedelijns psycholoog kreeg ze de mogelijkheid en tijd om de verdieping in ACT in gang te zetten. Inmiddels heeft Eva na de ACT Basisopleiding ook de ACT Vervolgopleiding met veel plezier afgerond én staat ze ingeschreven om ACT in Groepen te gaan volgen.

Eye-opener

In haar rol als praktijkondersteuner helpt Eva patiënten met verschillende problematieken. Het stukje mentale gezondheid en psychische balans in combinatie met het contact met de patiënt vindt ze erg leuk. Haar kennis van de ACT methodiek komt hierbij goed van pas. “Het mooie aan ACT is dat je mensen zelf kunt laten inzien hoe ze anders met hun problemen of angsten om kunnen gaan. Het is voor veel mensen dan ook een eye-opener.” Eva vult dit statement aan met een mooi voorbeeld uit de praktijk. “Ik heb een patiënt gehad met heftige pleinvrees. Hij durfde nog geen brug over te stappen. Door onze sessies en het accepteren van zijn angst, is hij nu op een punt gekomen dat hij plannen maakt voor een vakantie in het buitenland.” Volgens Eva is deze alternatieve aanpak het onderscheidende vermogen van ACT. De hoofdvraag is namelijk ‘Hoe kan ik ermee omgaan?’ in plaats van ‘Hoe kom ik ervan af?’. “Mensen voelen zich opgelucht als een professional hen emotionele ruimte biedt. Dit is dan ook hetgeen dat centraal staat in mijn sessies. Door pijn niet langer te blokkeren, kunnen de patiënten ervoor zorgen dat de pijn draaglijker wordt en minder impact heeft op hun leven en dus hun toekomst.”

Psychologische flexibiliteit

Door het toepassen van de ACT methodiek heeft Eva als psycholoog al voor veel mensen het verschil kunnen maken. Hier komt een stukje training bij kijken. Het verschil is namelijk niet binnen een dag zichtbaar. “Met de ACT methodiek pakken we het anders aan. Het voelt niet als een reguliere aanpak. Ik heb dit verschil zelf ook mogen ervaren. Vroeger had ik een soort angst als ik me niet lekker voelde. Ik was bang om het erover te hebben met anderen. Ik wilde zo snel mogelijk van dat vervelende gevoel af, zonder erover te praten. Vandaag de dag laat ik mijn verdriet gewoon toe. De pijn die ik voel draag ik met me mee, omdat deze bij me hoort.” Volgens Eva zorgt ACT voor verlichting in je dagelijkse doen en denken. Ze is dan ook blij dat ze zelf heeft kunnen ervaren hoe mooi het is om te zien hoe je als mens zelf de psychologische flexibiliteit kan trainen. “Alle facetten van ACT zorgen ervoor dat je mag zijn wie je bent en mag voelen hoe je je voelt. Je wordt bewust van het feit dat je niet altijd gelukkig hoeft te zijn om toch positief in het leven te staan. Tevens wordt de essentie van het leven concreter. Iets wat ik iedereen gun.”

In gesprek met Wendy en Martijn Versloot

Ware ACT ambassadeurs

Wendy en Martijn Versloot hebben beiden een fulltime baan binnen de zorgsector. Zo werkt Wendy als WMO consulent en Martijn als sociaal psychiatrisch verpleegkundige. Echter overwon de wilskracht om nog meer mensen te helpen op mentaal vlak en dus richtten ze hun eigen bedrijf To Release op. Een organisatie die in het teken staat van mindfulness, traumabehandelingen én de ACT gedragstherapie.

Not so serious

Een aantal jaar geleden is Martijn voor zichzelf een zoektocht gestart naar hoe hij mensen nog beter kon helpen, zowel binnen zijn baan als daarbuiten. Al snel kwam hij in aanraking met de ACT methodiek. Na het volgen van zowel de Basis- als de Vervolgopleiding staat eind dit jaar ACT in Groepen op de agenda, waarbij Martijn de grootste waarde hecht aan de humor die ACT opleider Gijs Jansen in zijn lessen verwerkt. “Vanuit de ACT methodiek leer je om anders om te gaan met gevoelens, lichamelijke gewaarwordingen, pijn, gedachten etc. Ook negatieve gevoelens mogen er zijn. Gijs leert je hiermee om te gaan door middel van humor, iets wat ikzelf ook heel belangrijk vind”, zo begint Martijn. Door het enthousiasme van Martijn is ook zijn vrouw Wendy in aanraking gekomen met ACT. Een methodiek die min of meer haar leven heeft veranderd. “Ik heb in het verleden te maken gehad met een burn-out. Door de combinatie van mindfulness en ACT ben ik heel anders tegen dingen aan gaan kijken. Het heeft me als het ware een boost gegeven”, aldus Wendy. En dus is ze gestart met de ACT Basisopleiding en staat nu ook de Vervolgopleiding gepland voor november eind dit jaar. Zo kan ze andere mensen helpen bij hetgeen zij ook doorheen is gegaan.

Wilskracht

Voor Martijn is er één belangrijk basisprincipe om anders te leren omgaan met gevoelens, lichamelijke gewaarwordingen, pijn, gedachten etc. Alles hangt en staat met bewustwording. “Ik ben me ervan bewust dat het toelaten van onder andere emoties en pijnklachten zeer confronterend kan zijn. Toch moeten mensen wel bereid zijn om geholpen te willen worden. Mensen moeten op een andere manier naar zichzelf willen en kunnen kijken. Niet blijven hangen in oude patronen. Daar zit de kracht”, aldus Martijn. Dat is precies wat Wendy gedaan heeft. “In mij heerst een angst om op de voorgrond te treden. Om bijvoorbeeld met iemand in gesprek te gaan. Deze angst is er nu nog steeds, maar ik heb geleerd om hiermee om te gaan. Ik ga weer op pad. Ik ga weer met mensen in gesprek. Zo zijn er heel veel leuke dingen die ik destijds ben misgelopen, maar die ik nu gelukkig wel weer mag en kan ervaren. De angst weerhoudt me er niet meer van om van het leven te genieten”, zo vertelt een openhartige Wendy.

Uit en thuis

Ook vandaag de dag wordt er in huize Versloot dagelijks gebruik gemaakt van ACT. Niet alleen door Wendy en Martijn zelf, maar ook door hun kinderen. “We hebben twee jonge kinderen die op de middelbare school zitten. We zetten ACT in om school en alles eromheen een stukje gemakkelijker te maken. Zo hebben we onze gedachten een naam gegeven. Soms komt mijn oudste dochter naar beneden en dan zegt ze ‘Goh, Piet is ook weer bezig zeg’. Normaal gesproken zou ze dan in deze gedachten blijven hangen, maar door het te benoemen en er vervolgens over te praten, kunnen ze er makkelijker mee omgaan”, aldus Wendy. Ook op de werkvloer doet de methodiek z’n werk, zo blijkt uit een anekdote van Martijn. “Mijn allereerste cliënt was een man met zeer veel lichamelijke problemen. Hij ging van specialist naar specialist, maar telkens zonder resultaat. Uiteindelijk kwam hij via via bij mij terecht”, zo start Martijn zijn anekdote. En met succes. “De man vertelde tijdens een van de eerste gesprekken dat hij voordat hij met pensioen ging jaren in Denemarken heeft gewerkt. Het bedrijf waar hij werkte had daar vakantiehuisjes en daar ging hij samen met zijn gezin meermaals per jaar heen. Totdat hij ziek werd. Toen kwam hij nergens meer, alleen nog in het ziekenhuis. Hij had paniekaanval na paniekaanval. Tot de tweede sessie van ACT, waarbij er gebruik wordt gemaakt van defusie. Dit heeft deze meneer enorm veel verlichting gegeven. Zelfs zoveel verlichting dat hij na een tijdje achter zijn laptop is gekropen en een vakantie naar Denemarken heeft geboekt. Er ging een nieuwe wereld voor hem open. En ook voor mij”, aldus een trotse Martijn over zijn eerste én tevens ook mooiste succesverhaal.

In gesprek met Jorie van den Heuvel

Blog ACT Guide Jorie - Het Huis van Zelfvertrouwen

Haar missie? De wereld weer rond maken

Van social work tot sociale wetenschappen tot communicatie adviseur. Jorie heeft de afgelopen jaren niet stilgezeten. Toch was het na een aantal jaar tijd om de knoop door te hakken en te gaan doen wat haar echt gelukkig maakt: coaching. Na vele koppen koffie én het volgen van zowel de ACT Basis- als Vervolgopleiding, vervult Jorie vandaag de dag voor velen de rol als vertrouwenspersoon vanuit haar eigen onderneming Het Huis van Zelfvertrouwen.

Sparringpartner

Jorie was maar liefst 15 jaar werkzaam als communicatie adviseur bij Rijkswaterstaat. Gedurende haar loopbaan kreeg ze vanuit haar omgeving steeds vaker de vraag om te fungeren als sparringpartner. “Er zijn in Nederland heel veel eenpitters. Zij beschikken natuurlijk niet over een team waar ze mee kunnen sparren. Ik kreeg dan ook regelmatig de vraag om mee te denken en mee te kijken op het gebied van communicatie.” Dit was voor Jorie hét begin van haar rol als coach. “Veel van deze contacten noemden mij hun coach. Een eer, maar ik was helemaal niet opgeleid tot coach. En dus vond ik het de hoogste tijd om dit in gang te zetten. In 2011 volgde ik de coachopleiding. Coachen was namelijk precies wat ik wilde. 1 op 1 met mensen werken en deze mensen verder brengen. Daar krijg ik energie van.” In 2016 besloot Jorie de stap te zetten om haar parttime baan bij Rijkswaterstaat op te zeggen, te stoppen met het communicatievak en fulltime aan de slag te gaan als coach en vertrouwenspersoon.

Een nieuwe generatie aanpak

Toen het duidelijk was dat Jorie Rijkswaterstaat ging verlaten, heeft ze de deal kunnen sluiten dat ze nog drie opleidingen mocht afronden op naam van haar voormalige werkgever. Eén van deze opleidingen was de ACT Basisopleiding. “Toen ik las over de ACT training viel bij mij het kwartje dat het hier ging om een nieuwe generatie aanpak. Negatieve gedachtes mogen er zijn. Je leert je er anders toe verhouden. Een ware openbaring.” Wat ook een ware openbaring was, waren de lessen van ACT opleider Gijs Jansen. “De lessen van Gijs waren een belevenis opzich. Een manier van lesgeven die ik nog nooit had meegemaakt, waarin schuttingwoorden niet werden geschuwd.” Een methode waar Jorie even aan moest wennen, maar wat zich zeker heeft geloond. Nu heeft ze alle boeken van Gijs thuis op de plank staan, noemt ze zichzelf een fan van de ACT methodiek en staat ze te popelen om de ACT Master te volgen.

Een luisterend oor

Wanneer Jorie spreekt over haar rol en aanpak als coach, staat één ding centraal: luisteren. Iets waar we volgens Jorie een stuk slechter in zijn dan we zelf denken. “De manier waarop we tegenwoordig contact met elkaar maken, is drastisch veranderd. Van Facetime tot Zoom tot Google Meet. We zijn eraan gewend geraakt om te communiceren via vierkante schermen.” Jorie heeft dan ook een duidelijke missie. “Tegenwoordig kunnen we niet eens meer twee uur een geconcentreerd gesprek met elkaar voeren zonder dat iemands telefoon oplicht of een horloge begint te trillen. Mijn missie is dan ook om de wereld weer rond te maken. In plaats van verbinden via vierkante schermpjes moeten we weer verbinden door live naar elkaar te luisteren. Écht luisteren.”

Je mag er zijn

Met dit als fundament doet Jorie er alles aan om zoveel mogelijk mensen de inzichten te geven die zij de afgelopen jaren heeft verkregen. “Het leven is niet alleen maar leuk. Je zult vroeg of laat problemen ervaren of dierbare mensen verliezen. Dat hoort bij het leven.” Jorie is dan ook van mening dat wanneer je deze emoties toelaat, je hier alleen maar sterker uitkomt. “Gijs gebruikte altijd de boomerang als metafoor. Je kunt je emoties wegstoppen, maar uiteindelijk komen ze keihard terug. Misschien nog wel harder.” En dus laat Jorie deze emoties gewoon toe. De rode draad van ACT. “Alles wat je denkt, voelt en ziet, mag er zijn. Jij mag er zijn. Je hoeft er niet langer tegen te vechten. Voor mij is dit echt een opluchting. En als mensen dan toch nog ergens mee struggelen, kunnen ze bij mij terecht om figuurlijk hun hand vast te houden en loop ik als het ware een stukje mee op hun levenspad.”

In gesprek met Remco Groenewegen

Over de invloed van de ACT methodiek op zowel zijn zakelijk- als zijn privéleven

Remco Groenewegen verloor op 19-jarige leeftijd plotseling zijn vader en op 25-jarige leeftijd overleed zijn moeder aan kanker. Remco weet dus als geen ander hoe het is om om te gaan met verlies en rouw. Vanuit deze ervaringen heeft hij maar liefst twee organisaties opgericht én verschillende ACT opleidingen gevolgd. De hoogste tijd om in gesprek te gaan met Remco over de traumatische gebeurtenissen in zijn leven, over zijn carrière en over zijn bevindingen omtrent de ACT methodiek.

Een stukje herkenning

Door het overlijden van zijn ouders en de wijze waarop Remco dit verlies heeft moeten verwerken, werd hij getriggerd om zich verder te verdiepen in de mentale gezondheid van de mens. “Op het moment dat je beide ouders verliest, ga je een soort proces in. Wat ik hierbij heel erg miste, waren mensen die begrepen waar ik doorheen ging. Ik heb me destijds best wel eenzaam gevoeld.” Toen Remco in een later stadium in contact kwam met mensen die een soortgelijke situatie hadden meegemaakt, besefte hij hoeveel steun hij hieraan had. En dus vond Remco het de hoogste tijd om deze mensen en hun verhalen met elkaar in verbinding te brengen. “Toen ik in gesprek raakte met mensen die hetzelfde hadden meegemaakt, vond ik het bizar hoe goed je elkaar op dat moment begrijpt. Vanuit deze herkenning ben ik uiteindelijk gestart met mijn eigen coachpraktijk Jongeren Rouw Coach. Een praktijk voor rouwverwerking voor jongeren en jongvolwassenen.”

De omgedraaide wereld

Om anderen met dezelfde problematieken te kunnen helpen, heeft Remco zowel de ACT basisopleiding als de ACT vervolgopleiding gevolgd bij ACT Guide. Door deel te nemen aan deze opleidingen kon hij niet alleen beter omgaan met zijn eigen gevoelens maar ook nog eens een betere coach op het gebied van mentale gezondheid worden. “De ACT methodiek is een manier om flexibeler om te gaan met gevoelens, emoties en andere gedachtes die op je pad komen. Je leert dus als het ware om om te gaan met moeilijke situaties. Niet door je gevoelens te vermijden en ze weg te duwen, maar juist door ze naar je toe te trekken en ze actief op te zoeken.” Voor veel mensen klinkt dit waarschijnlijk als een vreemde gewaarwording. Toch maakt Remco nog op regelmatige basis gebruik van deze methode die voor hem uitstekend werkt. “Over een tijdje ga ik trouwen. Ik ben me ervan bewust dat mijn ouders er tijdens deze grote dag niet bij zullen zijn. Dat doet pijn. Vroeger zou ik dat gevoel hebben weggedrukt en zou ik met vrienden hebben afgesproken om een biertje te drinken. Wat ik nu doe, is compleet anders. Ik realiseer me goed dat deze gevoelens bij het leven horen. Daarom ga ik ervoor zitten en laat ik de gevoelens en emoties die daarbij komen kijken op me afkomen. Het compleet tegenovergestelde van wat we normaal gesproken zouden doen.”

Humor & zelfspot

Na het afronden van de ACT basisopleiding stond Remco te popelen om aan de slag te gaan met de ACT vervolgopleiding van ACT Guide. Twee diverse opleidingen die allebei zeer goed van pas komen binnen zijn carrière. “Bij de ACT basisopleiding leer je echt de basistheorie. Van modellen tot de achterliggende methodiek. Je komt precies te weten hoe alles in elkaar zit. Gedurende de vervolgopleiding gingen we in op specifieke thema’s. Hier heb ik ook geleerd om me te kunnen aanpassen aan iedere cliënt. Een gesprek is namelijk nooit systematisch. Tijdens de ACT vervolgopleiding heb ik dan ook geleerd om te spelen met de theorie.” Dit speelse karakter neemt Remco niet alleen mee in zijn rol als coach, maar is ook echt typerend voor de ACT opleidingen die hij bij ACT Guide heeft gevolgd. “Als ik kijk naar mijn ervaringen met ACT, is het stukje humor hetgeen wat er voor mij echt uitspringt. Ik vond dat Gijs, mede-eigenaar en ACT-opleider binnen ACT Guide, dat echt ontzettend goed deed. Gijs zegt altijd precies wat er op zijn tong ligt, maar kan ook heel goed inschatten wanneer humor wel en niet gepast is. Hij heeft me geleerd dat ik mezelf niet te serieus moet nemen en dat een stukje zelfspot ook niet verkeerd is. Dit vind ik echt ontzettend belangrijk en probeer ik ook absoluut mee te nemen in mijn eigen gesprekken met cliënten.

“Herijken”

ACT Opleidingen

We hebben laatst een boom in onze tuin verplaatst. Deze stond daar al jaren, maar moest wijken omdat het zijn plek niet meer was. We hadden een betere bestemming voor hem bedacht, met meer ruimte, meer zon, en meer mogelijkheden tot groei. 

Het eerste jaar leek de boom meer stervend dan levend. De nieuwe grond was nog niet verbonden met zijn wortels. We zagen de boom letterlijk worstelen, zoeken naar houvast, en vaste grond onder zijn voeten. En we zagen ook dat hij het niet opgaf. 

Het duurde bijna twee jaar voordat de boom wortel schoot in de nieuwe, vruchtbare aarde. Nu lijkt er ineens geen houden meer aan, en groeit de boom alsof het een wedstrijd is. 

Overnieuw beginnen kost tijd, moeite, angst en onzekerheid. Ik weet dat ik niet thuis hoor op de grond waarop ik geboren ben. Deze is droog, dor en vol met stenen. Die grond durven te verlaten is een hele belangrijke, eerste stap. 

Vervolgens merk je vaak dat het veel moeite kost om ergens anders te aarden. Je weet dat je keuze de goede is, maar plukt er nog niet de vruchten van. Een nieuwe bodem kan nog zo vruchtbaar zijn, maar als je wortels de connectie niet voelen, dan blijft het evenwicht wankel. 

 Ik wil nog maar één ding: Meer liefde. Dat is nogal een statement voor iemand die zonder liefde is opgegroeid. Misschien is het daardoor ook niet zo gek dat onvoorwaardelijke liefde voor mij nog steeds raar, en zelfs ongemakkelijk aanvoelt. 

Ik probeer mezelf daarin wat tijd te gunnen, zoals de boom tijd nodig had om opnieuw te aarden. In de hoop dat ik uiteindelijk zal opbloeien als nooit tevoren. 

Een blog door Gijs Jansen.